پیش از آن که چسب کاشی اختراع شود؛ از ترکیب ماسۀ سیمان برای اتصال کاشی و سرامیک به دیوار و کف استفاده میشد؛ اما اکنون با شناخت چسب کاشی و انواع آن، میتوان به آسانی و بدون دردسر و با کمترین زمان از چسب کاشی برای اتصال کاشی و سرامیک استفاده کرد. با توجه به مزیتهای بسیار زیاد چسب کاشی نسبت به سیمان، چسب کاشی جایگزین بسیار مناسبی برای چسب سیمان به شمار میرود. در ادامه توضیحاتی در مورد چسب کاشی و ترکیب آن، انواع چسب کاشی، و مزیتها و معایب چسب کاشی خواهد آمد.
چسب کاشی چیست؟
چسب کاشی مادهای منعطف است که در اثر رطوبت و تغییرات دما کوچک نمیشود و ترک نمیخورد. چسب کاشی از مواد شیمیایی و معدنی مانند سیمان پورتلند غیرآلی، ماسه ریز و افزودنی های چسبدار تشکیل میشود و در واقع نوعی سیمان غیرآلی پلیمری است. در تهیۀ چسب کاشی، از موادی استفاده میشود که دارای بالاترین قدرت چسبندگی و وزن کم باشند و استفاده از آنها کمترین انرژی و زمان را طلب کند. چسب کاشی مادهای نسبتاً جدید به شمار میآید که در اتصال مصالح ساختمانی و اتصال و استحکام در کاشیکاری و سرامیککاری مورد استفاده قرار میگیرد. در اصل این «چسب کاشی» است که باعث میشود کاشی ها با هر بستری سر جای خود باقی بمانند.
انواع چسب کاشی
سه نوع اصلی و کلی چسب کاشی وجود دارد که عبارتاند از تینست، ماستیک و اپوکسی.
چسب کاشی تینست (Thinset)
چسب کاشی تینست رایجترین نوع چسبهای کاشی به شمار میآید. تینست به طور سنتی، بر پایۀ سیمان است و به صورت پودر تولید میشود و پس از مخلوط شدن، دارای قوام و چسبندگی خوبی است. چسب کاشی تینست میتواند در برابر حرارت و رطوبت و همچنین در برابر کپک ایمن باشد. با استفاده از چسب کاشی تینست، میتوان سطوح ناهموار را تا حدی تراز کرد. این مسئله باعث میشود که تینست برای مناطق مرطوب مانند حمام انتخاب مناسبی به شمار بیاید. با این حال، باید توجه داشت که تینست مستعد ترک خوردگی است؛ بنابراین، می توان مواد افزودنی لاتکس را برای بهبود انعطافپذیری با آن مخلوط کرد.
چسب کاشی ماستیک (Mastic)
چسب کاشی ماستیک بسیار چسبناک است (!) و در وانهای از پیش مخلوط شده یافت میشود. چسب کاشی ماستیک این در اصل چسبی اکریلیک بر پایۀ آب است. بر خلاف تینست، ماستیک در مناطق خشک کارایی بالاتری دارد، زیرا در برابر رطوبت یا حرارت مقاوم نیست. استفاده از چسب کاشی ماستیک بسیار ساده و تمیز کردن آن آسان است. همچنین ماندگاری طولانی آن به مزایای این نوع سچسب کاشی میافزاید؛ به این معنی که قبل از استفاده میتوان آن را بیشتر از انواع دیگر ذخیره کرد. جنبۀ منفی چسب کاشی ماستیک این است که نمیتوان از آن برای کاشیهای شیشهای استفاده کرد. لازم به ذکر است که امروزه اکثراً از عبارت «چسب سرامیک» به جای «چسب کاشی ماستیک» استفاده میشود.
چسب کاشی اپوکسی (Epoxy)
چسب کاشی اپوکسی قویترین نوع چسب کاشی به شمار میرود. این نوع چسب کاشی بر پایۀ رزین ساخته میشود و معمولاً دارای سه جزء رزین، سخت کننده و پودر است. این محصول به سرعت به سطح میچسبد و پیوند محکمی با آن ایجاد میکند؛ به طوری که از مقاومت فشاری بالایی برخوردار میشود و به خوبی به سنگهای پشتی رزینی میچسبد. همچنین ضدآب، ضد مواد شیمیایی و مقاوم در برابر چربی است و این مسئله، چسب کاشی اپوکسی را به انتخاب نخست برای کفهای صنعتی تبدیل میکند. از معایب اصلی چسب کاشی اپوکسی، میتوان به بالاتر بودن قیمت آن نسبت به سایر انواع چسب کاشی، بوی قوی و سختی در استفاده اشاره کرد. به طور کلی، بهتر است کار با ملات اپوکسی به دست متخصصان سپرده شود.
پراستفادهترین و دردسترسترین انواع چسب کاشی در بازار ایران چسبهای کاشی خمیری و پودری هستند.
چسب کاشی خمیری
چسب کاشی خمیریمقاومت بالایی در مقابل نفوذ آب دارد؛ بنابراین بهتر است در محیطهایی که به طور دائم در معرض رطوبت هستند، مورد استفاده قرار بگیرد. به طور کلی، در مناطق جغرافیایی پربارش مثل شمال کشور، استفاده از چسب کاشی خمیری انتخاب عاقلانه و بهصرفهای محسوب میشود. عملکرد چسب کاشی خمیری بر روی گچ بسیار مناسب است؛ چرا که مقاومت بالایی در مقابل نیروی فشاری و کششی دارد. این چسبها در برابر مشتقات نفتی، اسید و آب مقاومت خوبی دارند.
چسب کاشی پودری
چسب کاشی پودری قدرت چسبندگی کمتری نسبت به چسب کاشی خمیری دارد؛ بنابراین در کاشیکاری بر روی دیوارهای گچی توصیه نمیشود. چسب کاشی پودری بر روی سطوح صاف مانند دیوارهای آجری، کاشیکاری قدیمی و موزاییکی و سنگ و سیمان بیشترین استفاده را دارد. چسبهای کاشی پودری، از انواع ملات خشک تهیه میشود که بر پایۀ سیمان طراحی و تولید شدهاند. چسب کاشی پودری، به این دلیل که از پلیمرهای زیادی در ساخت آن به کار رفته است، پس از مخلوط شدن با آب و خشک شدن نفوذناپذیری خوبی در مقابل آب و رطوبت خواهد داشت.
شرکت صنایع شیمیایی بیدک نانوساختار، این محصول را تولید و با قیمت بسیار مناسب به بازار عرضه کرده است.
لازم به ذکر است که چسب کاشی پودری خود به دو نوع تقسیم میشود: چسب کاشی پودری تکجزئی و چسب کاشی پودری دوجزئی.
چسب کاشی پودری تکجزئی
یکی از دو نوع چسب کاشی پودری، چسب کاشی پودری تک جزئی است که همان طور که از نامش برمیآید، قدرت چسبندگی و کیفیت پایینتری نسبت به نوع چسب کاشی پودری دوجزئی دارد. البته چسب کاشی پودری یکجزئی با این تفاسیر بیکیفیت نیستند و در موارد مختلف خاص خود کاربرد دارند.
چسب کاشی پودری به دلیل محلی که از آن استفاده میشود و ویژگیهایی که در بند پیش ذکر شد، قیمت مناسبتری برای مصرفکنندگان دارد. در واقع، از چسب کاشی پودری در محلهایی استفاده میشود که نیازی به قدرت چسبندگی و کیفیت بسیار بالا وجود نداشته باشد.
نکتۀ مهم در مورد چسب کاشی پودری تکجزئی، کاربرد و نحوۀ استفاده از آن است. از چسب کاشی پودری تکجزئی باید فقط و فقط در کف استفاده کرد؛ زیرا این چسب به دلیل چسبندگی کم نمیتواند سرامیک و کاشی را به دیوار و یا نمای ساختمان بچسباند. نکتۀ دیگر در هنگام استفاده از چسب کاشی پودری تکجزئی، این است که نباید از سرامیک و کاشیهای سنگین بر روی این چسب استفاده کرد. در واقع، چسب کاشی پودری تکجزئی تنها قابلیت تحمل سرامیک و کاشیهای کموزن را دارد.
باید توجه داشت که در صورت استفاده از چسب کاشی پودری تکجزئی در محیطهای مرطوبی مانند استخر و حمام، باید از چسب عایقبندی ب روی سطح کاشی استفاده کرد تا آب به درون چسب کاشی نفوذ نکند. دلیل این اتفاق، چسبندگی پایین این نوع چسب کاشی است. صد البته بهتر است از استفاده از چسی کاشی پودری تکجزئی در این محیطها پرهیز نمود.
چسب کاشی پودری دوجزئی
نوع دیگر از چسب کاشی پودری، چسب کاشی پودری دو جزئی است. این چسب در حقیقت میتواند نمونۀ قویتر و باکیفیتتر چسب کاشی پودری تک جزئی به شمار بیاید. با این چسب، میتوان بدون نگرانی و ترس از لق شدن، تمام کاشیها و سرامیکها را (با وزن و ابعاد مختلف) در هر جا نصب نمود.
شایان ذکر است که میزان چسبندگی چسب کاشی پودری دوجزئی، به روش استفاده و چسباندن آن بستگی دارد. به همین دلیل، توصیه میشود که استفاده از این نوع چسب به افراد باتجربه سپرده شود. قیمت چسب کاشی پودر دوجزئی به مراتب بالاتر از چسب کاشی پودری تکجزئی است و دلیل این امر را میتوان به علت کیفیت، جذب و توانایی چسباندن و نگهداری بالاتر این مدل نسبت به چسب کاشی پودری تکجزئی دانست.
چرا باید از چسب کاشی استفاده کرد؟ زیرا مزیتهای شمرده شده برای آن بسیار زیاد بوده و همچنین، کاملاً به صرفه است.
مزایای چسب کاشی
ماندگاری طولانی چسب کاشی در کنار حفظ مقاومت و استحکام بالا
چسبهای کاشی نسبت به مصالح سنتی و قدیمی نصب کاشی و سرامیک مثل سیمان، مقاومت و استحکام بالاتری دارند و پس از زمان زیاد بعد از استفاده همچنان استحکام و مقاومت خود را به خوبی حفظ میکنند.
قدرت چسبندگی بالای چسب کاشی نسبت به سایر مواد
استفاده از سیمان و ماسه میتواند منجر به سستی و لق شن و افتادن کاشی و سرامیک شود؛ اما چسبهای کاشی چسبندگی بالایی دارند و با اطمینان میتوان ازآنها بدون ترس از لق شدن و افتادن استفاده کرد.
کیفیت عالی، تمیزی کار، سرعت زیاد در استفاده از چسب کاشی
استفاده از چسب کاشی فضای بسیار تمیزتری را نتیجه میدهد و نظم، دقت و سرعت کار با آن به مراتب بیشتر از سایر مصالح ساختمانی مشابه است. علاوه بر این، زمان صرف شده برای استفاده از چسب کاشی نسبت به سایر مصالح کمتر است.
چسب کاشی قابل استفاده در تمام محیطها و بسترها
چسبهای کاشی مانع از نفوذ رظوبت میشوند. بنابراین، هنگام استفاده از چسب کاشی نیازی به نگرانی برای عوامل محیطی نیست؛ چرا که باعث تخریب بافت چسبنده چسب کاشی نخواهد بود.
بسترسازی چسب کاشی جهت کاشیکاری روی کاشیهای قدیمی
استفاده از چسب کاشی نیازی به بسترسازی ندارد و با هر سطحی میتوان از چسب کاشی استفاده کرد.
معایب چسب کاشی
از اصلیترین معایب چسب کاشی، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- قیمت بالای آن نسبت به سایر چسبندهها از جمله سیمان
- ضد آب نبودن (این مشکل در استخرها و حمامها بارزتر است اما میتوان آن را تا حدودی با استفاده از چسب کاشی پودری تکجزئی و دوجزئی برطرف کرد.)
- چسبهای کاشی پس از گذر زمان مستعد ترک خوردن هستند.
نتیجهگیری
در این مقاله، به مفهوم چسب کاشی و ترکیبات، انواع مهم، مزیتها و معایب آن پرداخته شد. در ادامه، بیان شد که پرطرفدارترین نوع چسب کاشی در ایران، چسب کاشی پودری و خمیری است. سه نوع چسب کاشی پودری و یک نوع چسب کاشی خمیری در شرکت صنایع شیمیایی بیدک نانوساختار به بازار عرضه میشود. در ادامه، مزایای بسیار زیاد و برتری همهجانبه و قابل توجه چسب کاشی نسبت به سیمان بررسی شد و در نتیجۀ این بررسی، مشخص شد که معایب چسب کاشی آن قدر کم است که به هیچ وجه نمیتوان آن را با مزایایش مقایسه کرد. به همین دلیل، برای چسبندان و اتصاف کاشی و سرامیک بهتر است از چسب کاشی استفاده شود.